Biz, Mustafa Kemal'den önce, insanüstü gördügümüz Avrupali efendiye kafa tutabilecegimizi nereden bilecektik?
Filipinli Yazar da şöyle söyledi:
Mustafa Kemal hareketinden önce: ,Uzak Asya'da müslümanlik, tutsaklik dini gibi bir seydi. Bu yalanci dünyadan daha sagken el etek çekip öteki sonsuz dünyayi kazanmaliydik! Bize eziyet edip "nefsimizi terbiye ettigi" için isgalci ve istilaci efendilerimize bas kaldirmak söyle dursun neredeyse sükretmeliydik! Kemalist Türkler, müslümanligin yüzünü agartti.
(Türk Dili, Kasim 1966) - Behçet Kemal Çaglar
Hiçbir yerde zafer Türkiye'ye karsi oldugu kadar tamlikla kazanilmamis, hiçbir yerde zafer sahiplerinin gücüne karsi Türkiye'de oldugu kadar magrurca kafa tutulmamistir. (The World Crisis. The Aftermath, London 1929, S. 419)
(Kemal Atatürk ve Çagdas Türkiye, 1976, S.200) - Ingiliz Devlet Adami Winston Churchill
Milletinin bu büyük evladi, ayni zamanda yirminci yüzyilin da büyük yurttasidir.
(Ulus, 14 Kasim 1938) - Bulgar, Slovo Gazetesi
Yakin dogunun simdiki çehresini bu adam tesbit etti. (1938)
(Vatan, 10 Kasim 1958) - Alman, Germania Gazetesi
Atatürk gibi insanlar bir nesil için dogmadiklari gibi belli bir devre için de dogmazlar. O'nlar önderlikleriyle yüzyillarca uluslarinin tarihinde hüküm sürecek insanlardir.
(Dünya Agliyor, 1938, S. 94) - Iran, Tahran Gazetesi
Kemal Atatürk'ün cazibesi sadece müslüman dünyasi için geçerli degildir. Hindular için de, Kemal Atatürk, Asya'yi Avrupa Emperyalizmine karsi basarili bir sekilde savunmus bir kisiliktir.
(Amrita Bazar Patrika, 11 Kasim 1938) - Hindistan
Kemal Pasa, sadece Anadolu'nun savas cephelerinde degil, ayni zamanda ulusal insa cephesinde de büyük bir devrimciydi. O, hürriyet için mücadele eden ve kazananlarin diktasinin ihtisamli bir örnegidir. Onun mücadelesini örnek alanlar, savas sonrasi insanin programini da uygulamalidir. Avrupali güçlerin köpek baliklarina karsi ülkesini savunan ve çöken Osmanli Imparatorlugu'nun külleri üzerinde genç Türkiye'yi kurma serefi Kemal Pasa'ya aittir. Bu essiz kisiligin ölümü, bütün dünyayi ve bizim gibi zulüm gören ve sömürülen uluslari harekete geçirebilir.
(Hindistan'in Yildizi, Kalküta, 11 Kasim 1938) - Hindistan Kongre Baskani Chandra Bose'nin Associated Press'e verdigi demeç
Anlatamam size Hindistan'daki Atatürk sevgisini... Bir din yücesine duyulan taparcasina bir sevgidir ve tarihi bir nedene dayanir.
Atatürk laiklik çagrisini yaptigi zaman, biz Hintliler dinî dogmalarin esiriydik. Atatürk'ün laiklik çagrisina uyduk, bir din ulusunun çagrisi imis gibi, politik bir adamin çagrisi gibi degil...
Bugün bizde Hinduizm laikligin baska bir sekli durumundadir. Örnegin: Cumhurbaskanimiz Müslümandir. Bas yargicimiz Müslümandir. Ordumuzun birçok komutani, bir çok bakanimiz Müslümandir.
(Ulus, 4 Haziran 1968)
Hintli Gazeteci Narendra Mohan
Atatürk, Asya'nin rönesansidir.
(Yücel, 1938, CC. VIII, sayi 46)
Orhan Burian
Birinci Dünya Savasi'ndan sonra galipler karsisinda herkesin sinip pustugu bir zamanda bagimsizlik bayragini O açmisti ve ilk defa açmisti. Atatürk'ün zaferi yalniz bir vatanin düsman istilâsindan kurtarilmasi degil, yeryüzünün dörtte üçünü kapsayan manevî bir fetihtir.
(Çesitli Cepheleriyle Atatürk, 964, S. 6, 7)
Yakup Kadir Karaosmanoglu
Tutsakliktan en çok Hindistan çekti. Bagimsizlik günesi ülkemiz üzerinde hâlâ parlamadi. Mustafa Kemal Pasa örneginden tam esinlenebiliriz. Umalim ki Hindistan; Türkiye, Afganistan, Iran ve en son Çin örnegi ve Mustafa Kemal'in kalk borusu karsisinda uyanamiyacak kadar yasamdan yoksun degildir. (Louis Fischer, Les Soviets dans les affaires Mondiales, 723-724 den...)
(Millî Kurtulus Tarihi, 1976, 6 IV, S. 1432)
La Chronique de Bombay, 26 Haziran 1928
Bizim aslimiz rengi uçmus bir kivilcim iken O'nun bakisiyle cihani kapliyan ve aydinlatan bir günes haline geldik.
(Türk Dilli, 1958, C. VIII, sayi 86)
Pakistan Millî Sairi Ikbal
Türk devriminin bütün Dogu dünyasinin ilerleme ve gelismesindeki rolü, Bati dünyasini kültür ve uygarlik yoluna yönelten Fransiz devrimi kadar önemli ve etkilidir.
Devrimimizin kivilcimlarindan çikacak olan ates, bütün Dogu uluslarini aydinlatacak, kamastiracak ve gerçek nuru yaratacaktir.
(Kemalizm, 1936, S. 335)
Çin Elçisi General Ho-Yao-Su
Türkler bütün Asya uluslarina kanitlamislardir ki, Avrupa'dan daha çok ve daha güçlü toplara hiç de gereksinimleri yoktur. Elverir ki, bu toplarin arkasinda her seye karar vermis bir ulusun istemi (irade) bulunsun. Bu oldu mu, Avrupa'nin toplari kendiliginden susar.
(Ankara, Türkiye'deki Yeni Olusun Bir Izahi, 1936, S. 159)
Avusturya Elçiligi Müstesari Norbert Von Bischoff
Kemal Atatürk, artik insanlarin arasinda bulunmuyor. Fakat varliklari için ugrasan bütün zayif ve küçük devletlere açik bir bildiri birakti.
"Eger basariya erisilmek istenirse, uzun bir ugrasiya dayanabilmeli. O zaman umutsuzluga düsmez, kurtuluruz. Küçük ve kuvvetsiz devletler gelin, gelin; baski ve kölelik zincirini koparin."
(Belleten, 1939, sayi 20, S. 632)
Çinli Yazar Dizing Cin
Eski Osmanli Imparatorlugu, bir hayal gibi, ortadan silinirken ulusal bir Türk devletinin kurulusu, bu çagin en sasirtici basarilarindan biridir.
(Belleten, 1958, sayi 85, S. 137-139)
Fransiz Profesörü Maurice Baumant
Türk ulusunun kurtulus savasi veya Kemalist ihtilâli, Birinci Dünya Savasindan sonra Asya'da meydana gelen anti-emperyalist eylemin en aydinlik örnegidir.
(Kemalist Ihtilâl ve Bulgaristan, 1969, S.159)
Bulgar Tarihçisi Stefan Velilkov
Afrikadaki 42 devlet, Atatürk'ün bagimsizlik ilkesinden hareketle bugünkü özgürlüklerine kavusmuslardir.
(Cumhuriyet, 23 Ocak 1973)
Etiyopya Büyükelçisi Osman Mohammed
Nehru, Agustos 1922'de Kemal'in Yunanli isgalcilere karsi kazandigi zafer haberinin ona ve öteki Hint milliyetçi önderlerine nasil ulastigini da animsar: "O siralarda çogumuz Lucknow bölge hapishanesinde bulunuyorduk. Türklerin zaferini, hapishane barakamizi ele geçirebildigimiz çesitli bez ve kagit parçalariyla süsleyerek kutladik ve dahasi aksam bir bayram donanmasi için ufak bir girisimde bile bulunuldu."
(J. Nehru, Entdeckung Indiens, Berlin 1959, S. 459 vd.)
Johannes Glasneck
Artik büyük devletlerin peyki olmak söyle dursun, Türkiye, dostlugunu kazanmak çareleri aranan güçlü bir varliktir. (1939)
(Türkler ve Atatürk, 1955, S. 5-6)
Misirli Yazar Aziz Hanki
Çinliler Türkiye'den çok büyük dersler almislardir.
Bizce Atatürk'ün çizdigi çagdas insanlik siyaseti bütün dünya uluslarina bir ibret örnegidir.
Çin ulusu bu Büyük Önder'in çizdigi nurlu yoldan yürümege azmetmistir.
(Cumhuriyet, 13 Nisan 1935)
Çin Elçiligi Müstesari Wang Pun Son
Atatürk dünya üzerinde yeni bir devir açmis insandir.
Ben O'nun Türk kadinlarina hak vererek ve bir ülkede anayi yakisiri oldugu yücelige eristirip Batiya ders verdigini nasil unuturum?
(Cumhuriyet, 15 Nisan 1935)
Uluslararasi Kadinlar Birligi Romanya Delegesi
Prenses Aleksandrina Cantacuzene
Bir zamanlar Fransiz Ihtilâli Avrupa için ne ise, bu köklü degisme de bütün Asyalilar için odur. (1935)
(Yabanci Gözüyle Cumhuriyet Türkiyesi, 1938, S. 96)
Alman, Arbeiter Woche Dergisi
Türkiye'de kadinlara erkeklerle esit haklar verildigi zaman Avrupa'da Türkiye'yi iyi tanimayanlar, Türk kadininin henüz buna hazirlanmamis oldugunu söylediler. Fakat Atatürk; "Özgürlügü denemek için önce özgürlügü vermek gereklidir" demisti.
Bu bir büyük adam sözüdür. Bu söz bizde söylenmemisti.
(Cumhuriyet, 24 Nisan 1935)
Uluslararasi Kadinlar Birligi Ingiliz Delegesi
Miss Picton Turbenwuill
O büyük insan yalniz Türkiye için degil, bütün Dogu, bütün Dogu uluslari için de en büyük önderdi.
(Tan, 17 Kasim 1938)
Eski Afgan Krali Amanullah Han
Kemal Atatürk, büyük bir askerdir, fakat barisseverdir ve bütün komsu devletlerle dostluk dilegindedir. O'nun sayasindedir ki, Çin'den Tuna'ya kadar bütün uluslar ayni ülkünün çevresinde kardesçe birlesmislerdir.
Bu ülkü sudur: "Özgürlük ve ulusal egemenligi yabanci istillâcilara karsi ne pahasina olursa olsun savunmak ve modern bir devlet kurulmasina çalismak..." (1938)
(Vatan, 10 Kasim 1958)
Çin, Tchang Yang Ye Pao Gazetesi
Mustafa Kamel Pasa'nin direnisi Lloyd George'un yalniz dis siyasetini devirmekle kalmamis, onun nüfuzunu da tamamen yok etmistir ki, bütün Ingiliz yurtseverleri bunun için Anadolu'nun kurtaricisina minnettarlik borçludur. (1923)
(Yücel, 1942, C. XVI, sayi 91-93
Ingiliz, Morning Post Gazetesi
O'nun ebediyete intikali dolayisiyle yalniz ulusunun kurtaricisina ve devrimcisine degil, yalniz büyük devlet adamina ve askere degil, ayni ölçüde bilimin de anlayisli bir dostuna, öncüsüne yas tutuyoruz.
Anadolu ve Türk ulusunun geçmisinin arastirilmasi üzerinde çalisan yabanci bilginler, Atatürk'ün hâtirasini, kendi ülkesinin çocuklari kadar büyük bir baglilikla muhafaza edeeklerdir.
(Belleten, 1939, sayi 10, S. 205)
Alman Arkeologu Dr. B. Bittel
(Atatürk Için Diyorlar ki, Derleyen Selahattin Çiller, 4. basim, Varlik Yayinlari, Istanbul, 1981)
Hiçbir yerde zafer Türkiye'ye karsi oldugu kadar tamlikla kazanilmamis, hiçbir yerde zafer sahiplerinin gücüne karsi Türkiye'de oldugu kadar magrurca kafa tutulmamistir. (The World Crisis. The Aftermath, London 1929, S. 419)
(Kemal Atatürk ve Çagdas Türkiye, 1976, S.200) - Ingiliz Devlet Adami Winston Churchill
Milletinin bu büyük evladi, ayni zamanda yirminci yüzyilin da büyük yurttasidir.
(Ulus, 14 Kasim 1938) - Bulgar, Slovo Gazetesi
Yakin dogunun simdiki çehresini bu adam tesbit etti. (1938)
(Vatan, 10 Kasim 1958) - Alman, Germania Gazetesi
Atatürk gibi insanlar bir nesil için dogmadiklari gibi belli bir devre için de dogmazlar. O'nlar önderlikleriyle yüzyillarca uluslarinin tarihinde hüküm sürecek insanlardir.
(Dünya Agliyor, 1938, S. 94) - Iran, Tahran Gazetesi
Kemal Atatürk'ün cazibesi sadece müslüman dünyasi için geçerli degildir. Hindular için de, Kemal Atatürk, Asya'yi Avrupa Emperyalizmine karsi basarili bir sekilde savunmus bir kisiliktir.
(Amrita Bazar Patrika, 11 Kasim 1938) - Hindistan
Kemal Pasa, sadece Anadolu'nun savas cephelerinde degil, ayni zamanda ulusal insa cephesinde de büyük bir devrimciydi. O, hürriyet için mücadele eden ve kazananlarin diktasinin ihtisamli bir örnegidir. Onun mücadelesini örnek alanlar, savas sonrasi insanin programini da uygulamalidir. Avrupali güçlerin köpek baliklarina karsi ülkesini savunan ve çöken Osmanli Imparatorlugu'nun külleri üzerinde genç Türkiye'yi kurma serefi Kemal Pasa'ya aittir. Bu essiz kisiligin ölümü, bütün dünyayi ve bizim gibi zulüm gören ve sömürülen uluslari harekete geçirebilir.
(Hindistan'in Yildizi, Kalküta, 11 Kasim 1938) - Hindistan Kongre Baskani Chandra Bose'nin Associated Press'e verdigi demeç
Anlatamam size Hindistan'daki Atatürk sevgisini... Bir din yücesine duyulan taparcasina bir sevgidir ve tarihi bir nedene dayanir.
Atatürk laiklik çagrisini yaptigi zaman, biz Hintliler dinî dogmalarin esiriydik. Atatürk'ün laiklik çagrisina uyduk, bir din ulusunun çagrisi imis gibi, politik bir adamin çagrisi gibi degil...
Bugün bizde Hinduizm laikligin baska bir sekli durumundadir. Örnegin: Cumhurbaskanimiz Müslümandir. Bas yargicimiz Müslümandir. Ordumuzun birçok komutani, bir çok bakanimiz Müslümandir.
(Ulus, 4 Haziran 1968)
Hintli Gazeteci Narendra Mohan
Atatürk, Asya'nin rönesansidir.
(Yücel, 1938, CC. VIII, sayi 46)
Orhan Burian
Birinci Dünya Savasi'ndan sonra galipler karsisinda herkesin sinip pustugu bir zamanda bagimsizlik bayragini O açmisti ve ilk defa açmisti. Atatürk'ün zaferi yalniz bir vatanin düsman istilâsindan kurtarilmasi degil, yeryüzünün dörtte üçünü kapsayan manevî bir fetihtir.
(Çesitli Cepheleriyle Atatürk, 964, S. 6, 7)
Yakup Kadir Karaosmanoglu
Tutsakliktan en çok Hindistan çekti. Bagimsizlik günesi ülkemiz üzerinde hâlâ parlamadi. Mustafa Kemal Pasa örneginden tam esinlenebiliriz. Umalim ki Hindistan; Türkiye, Afganistan, Iran ve en son Çin örnegi ve Mustafa Kemal'in kalk borusu karsisinda uyanamiyacak kadar yasamdan yoksun degildir. (Louis Fischer, Les Soviets dans les affaires Mondiales, 723-724 den...)
(Millî Kurtulus Tarihi, 1976, 6 IV, S. 1432)
La Chronique de Bombay, 26 Haziran 1928
Bizim aslimiz rengi uçmus bir kivilcim iken O'nun bakisiyle cihani kapliyan ve aydinlatan bir günes haline geldik.
(Türk Dilli, 1958, C. VIII, sayi 86)
Pakistan Millî Sairi Ikbal
Türk devriminin bütün Dogu dünyasinin ilerleme ve gelismesindeki rolü, Bati dünyasini kültür ve uygarlik yoluna yönelten Fransiz devrimi kadar önemli ve etkilidir.
Devrimimizin kivilcimlarindan çikacak olan ates, bütün Dogu uluslarini aydinlatacak, kamastiracak ve gerçek nuru yaratacaktir.
(Kemalizm, 1936, S. 335)
Çin Elçisi General Ho-Yao-Su
Türkler bütün Asya uluslarina kanitlamislardir ki, Avrupa'dan daha çok ve daha güçlü toplara hiç de gereksinimleri yoktur. Elverir ki, bu toplarin arkasinda her seye karar vermis bir ulusun istemi (irade) bulunsun. Bu oldu mu, Avrupa'nin toplari kendiliginden susar.
(Ankara, Türkiye'deki Yeni Olusun Bir Izahi, 1936, S. 159)
Avusturya Elçiligi Müstesari Norbert Von Bischoff
Kemal Atatürk, artik insanlarin arasinda bulunmuyor. Fakat varliklari için ugrasan bütün zayif ve küçük devletlere açik bir bildiri birakti.
"Eger basariya erisilmek istenirse, uzun bir ugrasiya dayanabilmeli. O zaman umutsuzluga düsmez, kurtuluruz. Küçük ve kuvvetsiz devletler gelin, gelin; baski ve kölelik zincirini koparin."
(Belleten, 1939, sayi 20, S. 632)
Çinli Yazar Dizing Cin
Eski Osmanli Imparatorlugu, bir hayal gibi, ortadan silinirken ulusal bir Türk devletinin kurulusu, bu çagin en sasirtici basarilarindan biridir.
(Belleten, 1958, sayi 85, S. 137-139)
Fransiz Profesörü Maurice Baumant
Türk ulusunun kurtulus savasi veya Kemalist ihtilâli, Birinci Dünya Savasindan sonra Asya'da meydana gelen anti-emperyalist eylemin en aydinlik örnegidir.
(Kemalist Ihtilâl ve Bulgaristan, 1969, S.159)
Bulgar Tarihçisi Stefan Velilkov
Afrikadaki 42 devlet, Atatürk'ün bagimsizlik ilkesinden hareketle bugünkü özgürlüklerine kavusmuslardir.
(Cumhuriyet, 23 Ocak 1973)
Etiyopya Büyükelçisi Osman Mohammed
Nehru, Agustos 1922'de Kemal'in Yunanli isgalcilere karsi kazandigi zafer haberinin ona ve öteki Hint milliyetçi önderlerine nasil ulastigini da animsar: "O siralarda çogumuz Lucknow bölge hapishanesinde bulunuyorduk. Türklerin zaferini, hapishane barakamizi ele geçirebildigimiz çesitli bez ve kagit parçalariyla süsleyerek kutladik ve dahasi aksam bir bayram donanmasi için ufak bir girisimde bile bulunuldu."
(J. Nehru, Entdeckung Indiens, Berlin 1959, S. 459 vd.)
Johannes Glasneck
Artik büyük devletlerin peyki olmak söyle dursun, Türkiye, dostlugunu kazanmak çareleri aranan güçlü bir varliktir. (1939)
(Türkler ve Atatürk, 1955, S. 5-6)
Misirli Yazar Aziz Hanki
Çinliler Türkiye'den çok büyük dersler almislardir.
Bizce Atatürk'ün çizdigi çagdas insanlik siyaseti bütün dünya uluslarina bir ibret örnegidir.
Çin ulusu bu Büyük Önder'in çizdigi nurlu yoldan yürümege azmetmistir.
(Cumhuriyet, 13 Nisan 1935)
Çin Elçiligi Müstesari Wang Pun Son
Atatürk dünya üzerinde yeni bir devir açmis insandir.
Ben O'nun Türk kadinlarina hak vererek ve bir ülkede anayi yakisiri oldugu yücelige eristirip Batiya ders verdigini nasil unuturum?
(Cumhuriyet, 15 Nisan 1935)
Uluslararasi Kadinlar Birligi Romanya Delegesi
Prenses Aleksandrina Cantacuzene
Bir zamanlar Fransiz Ihtilâli Avrupa için ne ise, bu köklü degisme de bütün Asyalilar için odur. (1935)
(Yabanci Gözüyle Cumhuriyet Türkiyesi, 1938, S. 96)
Alman, Arbeiter Woche Dergisi
Türkiye'de kadinlara erkeklerle esit haklar verildigi zaman Avrupa'da Türkiye'yi iyi tanimayanlar, Türk kadininin henüz buna hazirlanmamis oldugunu söylediler. Fakat Atatürk; "Özgürlügü denemek için önce özgürlügü vermek gereklidir" demisti.
Bu bir büyük adam sözüdür. Bu söz bizde söylenmemisti.
(Cumhuriyet, 24 Nisan 1935)
Uluslararasi Kadinlar Birligi Ingiliz Delegesi
Miss Picton Turbenwuill
O büyük insan yalniz Türkiye için degil, bütün Dogu, bütün Dogu uluslari için de en büyük önderdi.
(Tan, 17 Kasim 1938)
Eski Afgan Krali Amanullah Han
Kemal Atatürk, büyük bir askerdir, fakat barisseverdir ve bütün komsu devletlerle dostluk dilegindedir. O'nun sayasindedir ki, Çin'den Tuna'ya kadar bütün uluslar ayni ülkünün çevresinde kardesçe birlesmislerdir.
Bu ülkü sudur: "Özgürlük ve ulusal egemenligi yabanci istillâcilara karsi ne pahasina olursa olsun savunmak ve modern bir devlet kurulmasina çalismak..." (1938)
(Vatan, 10 Kasim 1958)
Çin, Tchang Yang Ye Pao Gazetesi
Mustafa Kamel Pasa'nin direnisi Lloyd George'un yalniz dis siyasetini devirmekle kalmamis, onun nüfuzunu da tamamen yok etmistir ki, bütün Ingiliz yurtseverleri bunun için Anadolu'nun kurtaricisina minnettarlik borçludur. (1923)
(Yücel, 1942, C. XVI, sayi 91-93
Ingiliz, Morning Post Gazetesi
O'nun ebediyete intikali dolayisiyle yalniz ulusunun kurtaricisina ve devrimcisine degil, yalniz büyük devlet adamina ve askere degil, ayni ölçüde bilimin de anlayisli bir dostuna, öncüsüne yas tutuyoruz.
Anadolu ve Türk ulusunun geçmisinin arastirilmasi üzerinde çalisan yabanci bilginler, Atatürk'ün hâtirasini, kendi ülkesinin çocuklari kadar büyük bir baglilikla muhafaza edeeklerdir.
(Belleten, 1939, sayi 10, S. 205)
Alman Arkeologu Dr. B. Bittel
(Atatürk Için Diyorlar ki, Derleyen Selahattin Çiller, 4. basim, Varlik Yayinlari, Istanbul, 1981)
